Hamileliğin en sık rastlanan belirtilerinden biri, ilk birkaç ay içinde genellikle sabahlan görülen, bulantı ve kusmalardır. Bazı ülkelerde "sabah hastalığı" adı verilen bu
rahatsızlıktan, hamile kadınların yaklaşık yarısı etkilenir ve hamileliğin, bedensel olarak hissedilen ilk belirtisi olabilir.
Bulantı ve kusmalar, normal hamileliğin bir parçası sayılır ve sizi çok rahatsız ediyor olmaları durumunda bile, herhangi bir kaygı duymanıza gerek yoktur.
Nedenler
Hamilelik dönemi bulantılarının kesin nedenleri bilinmemekle birlikte, kan dolaşımınızdaki hormonların -özellikle de progesteronun- düzeylerinin artmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bazı uzmanlar da, hamilelik döneminde fazladan üretilen östrojen ve progesteonu kanda hep belirli bir düzeyde tutmak için üretilen "insan kor-yon gonadotropini" (HCG) adlı hormonun üretilmesine de bağlı olabileceğini ileri sürmektedirler. Gerçekten de, HCG'nin üretilmesi, bulantının başlamasıyla çakışır.
"Eyvah! Gene mi!" Hamilelik bulantıları, insanı genellikle en uygunsuz, en olmadık durumlarda yakalar.
Kan dolaşımına bu apansız hormon akını, midenizin iç zarını tahriş ederek, hissetmekte olduğunuz baş dönme¬sini ve bulantıyı artıra¬bilir. Ayrıca, kan şeker düzeyinizi de etkileyerek, kendinizi ya çok aç hissetmenize ya da mi¬denizin bulanmasına yol açar.
Ne zaman başlar?
Bulantı ve kusmalar, genellikle gebeliğin 6. haftasına doğru başlar, 10. haftaya doğru azalır, 13. haftaya doğru kaybolurlar. Bazı hamile kadınlarda 16. haftaya kadar sürdükleri görülürse de, daha uzun sürmelerine çok ender rastlanır.
Bazı kadınlar, bu hamilelik dönemi bulantıları döneminde kendilerini öylesine halsiz hissederler ki, ruhsal çöküntü içine girer, bu korkunç bulantılardan ömür boyu kurtulamayacakları duygusuna kapılırlar.
Uzmanlar, bazı kadınlar hamilelik bulantılarından etkilenirken, bazılarının etkilenmeme-sinin nedenini henüz aydınlatamamışlardır. Aynı kadında bile, bulantıların şiddeti, bir hamilelikten öbürüne değişik olabilir ve bir hamileliğinizde bulantılardan etkilenmeniz, bir sonrakinde de aynı sıkıntıları çekeceğiniz anlamına gelmez.
Hamilelik dönemi bulantılarının belirtileri kadından kadına ve gebelikten gebeliğe değişir. En yaygın belirti baş dönmesi, öğürme ve kusma ile halk arasında "aşerme" ya da "aş-yerme" adı verilen bazı yiyeceklerden ve kokulardan tiksinmedir (bu arada bazı yiyecekleri de sürekli yeme isteği duyar).
Hamilelik bulantıları, kusmayla sonuçlanır, Birçok hamile kadın, midelerinde sürekli (ama özellikle sabah uyandıklarında şiddetlidir) bir altüst olma hissederler. Bazıları yalnızca hafif bir bulantı hissederken, bazıları her yemekten sonra mutlaka kusarlar.
Sabah hastalığımı?
Hamile kadınların büyük bölümü bulantı duygusunu en çok sabahlan hissettikleri için, bu bulantılara "sabah bulantıları" da denmekle birlikte, birçok hamile kadın da bulantıları akşamüstleri hisseder. Aslında, her zaman başlayabilir ve çoğunlukla insanı en uygunsuz durumlarda, sözgelimi bir mağazada alışveriş yaparken yakalarlar.
Bulantı ve kusmaların yanı sıra, dilinizdeki tat cisimciklerinizde bir değişme ya da ağzınızda madeni bir tat gibi başka belirtiler de fark edebilirsiniz. Bir zamanlar çok sevdiğiniz bazı besinlerden tiksindiğinizi ya da daha önce hiç mi hiç sevmediğiniz besinleri canınızın çok fazla istemeye başladığını (aşerme) hissedebilirsiniz. Bu arada midenizde gaz toplanmasının gerçek bir soruna dönüştüğünü fark edebilirsiniz. Özellikle bazı sebzeler ya da baharatlı besinler, çok fazla gaz yapmaya başlar: Bu durumda, deneme-yanılma yöntemini kullanarak hangi besinlerin size dokunduğunu bulmanız ve onlardan uzak durmanız gerekir. Genellikle, taze, özel işlem görmemiş besinler bakımından zengin bir yemek rejimi, bu sorunu önleyecektir. Evinizde bol bol meyve bulundurun ve çalışmayı sürdürmekteyseniz, gün içinde ne zaman açlık hissederseniz atıştırmak için, birazını da yanınıza alın.
Tedavi
Hamilelik dönemi bulantıları, size de5 bebeğinize de zarar vermez; ama sıkıntılarıyla yaşamınızı güçleştirdiklerinden, bazı önlemler almanız yararlı olur. Ayrıca, birçok besini görmek bile midenizin kalkmasına yol açabildiği halde, tam da bu dönemde, gerektiğince iyi beslenmeyi sürdürmeniz gerekir.
Nedenleri kesin olarak aydınlatılamamış da olsa, bulantılarda kan şekeri düzeyiniz kuşkusuz önemli rol oynadığından, günde iki ya da üç kez karnınızı tıka basa doyurmak yerine, her iki üç saatte bir, azar azar, karbonhidrat bakımından zengin yiyecekler yemeniz iyi olur. Böylece hem kanınızdaki şeker düzeyi aşağı yukarı değişmeden kalır, hem de sin¬dirim sisteminizi aşırı yüklememiş olursunuz.
Bazı besinlerin ya da kokuların bulantıları başlattığını fark edebilirseniz, bunlardan uzak durun; grissini ya da meyve gibi yumuşak, sindirimi kolay besinleri yeğleyin. Ayrıca, karbonhidratlar bulantı duygusuyla savaşmayı kolaylaştırdıklarından, kepekli ekmek, pirinç, patates, çiğ sebze yemeye çaba gösterin.
Çoğunlukla sorun yaratan besinler, aşırı kat ve sıvı yağ kullanılmış, kızarmış ya da ağdalı şekerli besinlerdir. Bunları yemekten kaçının ve olanak varsa, canınızın çekmemesi için, ailenizin öbür üyelerine de bu tür yiyecekler hazırlamayın.
Sabah gözünüzü açar açmaz ilk hissettiğiniz şey bulantıysa yatağınızın, yanı başında bir bardak süt ya da meyve suyu ile bir-iki bisküvi ya da bir dilim kızarmış ekmek dilimi bulundurup, uyanır uyanmaz, yatağınızdan kalkmadan bunları yiyin: Böylece kan şeker düzeyiniz yükselecektir.
Bulantılarınız ne kadar şiddetli, rahatsı edici olsa da, ruhsal durumunuzu etkilemelerine fırsat vermeyin. Sürekli midenizin altüst olduğunu ve bulandığını hissetmek kuşkusu2 hoş bir şey değildir; ama unutmayın ki, bunlar bir süre sonra geçecek ve hamileliğiniz yeniden normale dönecek, sonra da çok istediğiniz bebeğiniz dünyaya gelecek ve ilk aylardaki bu sıkıntıların anısı bile kalmayacaktır. En önemli şey, bulantı ve kusmaların sizi canınızdan bezdirmesine, gereksiz bir stres durumu yaratmasına olanak vermemenizdir: Biraz dişinizi sıkın ve bunları, bedeninizdeki olağanüstü değişikliklerin bir parçası olarak kabul etmeye çalışın.
Eylem planı
Gündüzleri belirli aralıklarla dinlenin. Çalışıyorsanız, çalışma arkadaşlarınızla bu konuda konuşun.
Dar giysiler giymekten kaçının.
Bulantıyı bastırmak için yanınızda grissini, yoğurt, çiğ sebze gibi atıştırılacak bir şeyler bulundurun.
Doktorunuz gerekli görmedikçe, hiçbir ilaç almayın.
Dikkat
Gerek katı yağlı, gerek sıvı yağ Sı yiyeceklerden elden geldiğince sakının.
Karbonhidratlar bulantıya iyi gelirler: Pirinç, patates, kepek ekmeği ve çiğ sebzeler yiyin.
Mide gazı, bir sorun olabilir: Taze yiyeceklerle basit bir yemek rejimi uygulayın.,
Sigara dumanından ve alkolden sakının.
Uyarı ve öneriler
Duygusal gerilim, durumu daha da beter kılabilir. Meditasyon gibi bazı gevşeme teknikleri, bu konuda yardımcı olabilir. Ayrıca, sinirlendirici, gerginlik yaratacak her türlü durumdan kaçının.
Aklınızı elden geldiğince başka şeylerle meşgul edin. Kafanızı bulantılara takmanız, onları daha da şiddetle farketmenizden başka şeye yaramaz.
Hamilelik dönemlerinde aynı sıkıntıları çekmiş arkadaşlarınızla, yakınlarımda, komşularınızla konuşmanız, sandığınız kadar uzun sürmeyeceklerini öğrenerek içinizin rahatlamasını sağlayabilir.
Yeterince dinlenmeye dikkat edin: Yorgunluğun hamilelik bulantılarını artırdığı kesindir. Etkinliklerinizi azaltarak, aşırı yorulmaktan kaçının ve olanak varsa, gündüzleri, kısa şekerlemeler yapabilecek biçimde zamanınızı planlayın. Geceleri uykunuzu iyice almaya dikkat edin.
Bir günlük tutarak bulantı nöbetlerinizin başlama saatlerini not etmek günlük sıkıntılarınızın ne zaman başlayacaklarını önceden kestirmenize yardım edecektir.
Doktorunuzun yardımı
Kan dolaşımınızda, dolayısıyla da bebeğinizin kan dolaşımında pek çok kimyasal madde bulunduğundan, hamilelik bulantı ve kusmalarını önlemek ya da hafifletmek konusunda doktorların ellerinden pek az şey gelir. Doktorunuza sormadan, eczanelerden reçetesiz satılan hiçbir ilacı satın almayın. Çok fazla bulantı hissediyorsanız, doktorunuza antiasitleri (mide asidini azaltan ilaçlar) kullanıp kullanamayacağınızı sorun; bunların yaran olabilir.
Şiddetli kusma
Günde birkaç kez kusuyorsanız ve hiçbir yiyeceği mideniz kabul etmiyorsa, doktorunuz size hamileliğin ilk birkaç ayında zararsız olan kusmayı önleyici ilaçlar yazabilir. Bu ilaçlar, kusma refleksi sinir etkinlikleri tarafından uyarılırken, beyinde kusma alıcılarının işlevini engelleyerek etki yaparlar.
Bu tür tedaviye yalnızca durumunuzun çok kötüleşmesi ve uzaması durumunda başvurulur. Hamile bir kadının sürekli kusması ve hiçbir şeyi sindirememesi çok ender bir durumdur: 1 000 kadından yalnızca yaklaşık 3'ü böyle etkilenir. Tedavisi genellikle hastaneye yatırılarak, yitirilen sıvı ve elektrolitlerin yeniden verilmesine (serum) dayanır. Bu çok ender ağır durumlarda bile, bebeğin olaydan etkilenmesine çok ender rastlanır.
Çareler
Bitki çayları içmek.
İçinizde tiksinti uyandırıcı yiyeceklerden ve kokulardan uzak durmak.
Yatağınızın yanında, sabah kalkar kalkmaz atıştıracağınız bir şeyler bulundurmak.
Gereksiz tartışmalardan, sıkıcı ortamlardan kaçınmak.
Çok sigara içilen, dumanlı yerlerde bulunmamak.
Bulantı ve kusmalar, normal hamileliğin bir parçası sayılır ve sizi çok rahatsız ediyor olmaları durumunda bile, herhangi bir kaygı duymanıza gerek yoktur.
Nedenler
Hamilelik dönemi bulantılarının kesin nedenleri bilinmemekle birlikte, kan dolaşımınızdaki hormonların -özellikle de progesteronun- düzeylerinin artmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bazı uzmanlar da, hamilelik döneminde fazladan üretilen östrojen ve progesteonu kanda hep belirli bir düzeyde tutmak için üretilen "insan kor-yon gonadotropini" (HCG) adlı hormonun üretilmesine de bağlı olabileceğini ileri sürmektedirler. Gerçekten de, HCG'nin üretilmesi, bulantının başlamasıyla çakışır.
"Eyvah! Gene mi!" Hamilelik bulantıları, insanı genellikle en uygunsuz, en olmadık durumlarda yakalar.
Kan dolaşımına bu apansız hormon akını, midenizin iç zarını tahriş ederek, hissetmekte olduğunuz baş dönme¬sini ve bulantıyı artıra¬bilir. Ayrıca, kan şeker düzeyinizi de etkileyerek, kendinizi ya çok aç hissetmenize ya da mi¬denizin bulanmasına yol açar.
Ne zaman başlar?
Bulantı ve kusmalar, genellikle gebeliğin 6. haftasına doğru başlar, 10. haftaya doğru azalır, 13. haftaya doğru kaybolurlar. Bazı hamile kadınlarda 16. haftaya kadar sürdükleri görülürse de, daha uzun sürmelerine çok ender rastlanır.
Bazı kadınlar, bu hamilelik dönemi bulantıları döneminde kendilerini öylesine halsiz hissederler ki, ruhsal çöküntü içine girer, bu korkunç bulantılardan ömür boyu kurtulamayacakları duygusuna kapılırlar.
Uzmanlar, bazı kadınlar hamilelik bulantılarından etkilenirken, bazılarının etkilenmeme-sinin nedenini henüz aydınlatamamışlardır. Aynı kadında bile, bulantıların şiddeti, bir hamilelikten öbürüne değişik olabilir ve bir hamileliğinizde bulantılardan etkilenmeniz, bir sonrakinde de aynı sıkıntıları çekeceğiniz anlamına gelmez.
Hamilelik dönemi bulantılarının belirtileri kadından kadına ve gebelikten gebeliğe değişir. En yaygın belirti baş dönmesi, öğürme ve kusma ile halk arasında "aşerme" ya da "aş-yerme" adı verilen bazı yiyeceklerden ve kokulardan tiksinmedir (bu arada bazı yiyecekleri de sürekli yeme isteği duyar).
Hamilelik bulantıları, kusmayla sonuçlanır, Birçok hamile kadın, midelerinde sürekli (ama özellikle sabah uyandıklarında şiddetlidir) bir altüst olma hissederler. Bazıları yalnızca hafif bir bulantı hissederken, bazıları her yemekten sonra mutlaka kusarlar.
Sabah hastalığımı?
Hamile kadınların büyük bölümü bulantı duygusunu en çok sabahlan hissettikleri için, bu bulantılara "sabah bulantıları" da denmekle birlikte, birçok hamile kadın da bulantıları akşamüstleri hisseder. Aslında, her zaman başlayabilir ve çoğunlukla insanı en uygunsuz durumlarda, sözgelimi bir mağazada alışveriş yaparken yakalarlar.
Bulantı ve kusmaların yanı sıra, dilinizdeki tat cisimciklerinizde bir değişme ya da ağzınızda madeni bir tat gibi başka belirtiler de fark edebilirsiniz. Bir zamanlar çok sevdiğiniz bazı besinlerden tiksindiğinizi ya da daha önce hiç mi hiç sevmediğiniz besinleri canınızın çok fazla istemeye başladığını (aşerme) hissedebilirsiniz. Bu arada midenizde gaz toplanmasının gerçek bir soruna dönüştüğünü fark edebilirsiniz. Özellikle bazı sebzeler ya da baharatlı besinler, çok fazla gaz yapmaya başlar: Bu durumda, deneme-yanılma yöntemini kullanarak hangi besinlerin size dokunduğunu bulmanız ve onlardan uzak durmanız gerekir. Genellikle, taze, özel işlem görmemiş besinler bakımından zengin bir yemek rejimi, bu sorunu önleyecektir. Evinizde bol bol meyve bulundurun ve çalışmayı sürdürmekteyseniz, gün içinde ne zaman açlık hissederseniz atıştırmak için, birazını da yanınıza alın.
Tedavi
Hamilelik dönemi bulantıları, size de5 bebeğinize de zarar vermez; ama sıkıntılarıyla yaşamınızı güçleştirdiklerinden, bazı önlemler almanız yararlı olur. Ayrıca, birçok besini görmek bile midenizin kalkmasına yol açabildiği halde, tam da bu dönemde, gerektiğince iyi beslenmeyi sürdürmeniz gerekir.
Nedenleri kesin olarak aydınlatılamamış da olsa, bulantılarda kan şekeri düzeyiniz kuşkusuz önemli rol oynadığından, günde iki ya da üç kez karnınızı tıka basa doyurmak yerine, her iki üç saatte bir, azar azar, karbonhidrat bakımından zengin yiyecekler yemeniz iyi olur. Böylece hem kanınızdaki şeker düzeyi aşağı yukarı değişmeden kalır, hem de sin¬dirim sisteminizi aşırı yüklememiş olursunuz.
Bazı besinlerin ya da kokuların bulantıları başlattığını fark edebilirseniz, bunlardan uzak durun; grissini ya da meyve gibi yumuşak, sindirimi kolay besinleri yeğleyin. Ayrıca, karbonhidratlar bulantı duygusuyla savaşmayı kolaylaştırdıklarından, kepekli ekmek, pirinç, patates, çiğ sebze yemeye çaba gösterin.
Çoğunlukla sorun yaratan besinler, aşırı kat ve sıvı yağ kullanılmış, kızarmış ya da ağdalı şekerli besinlerdir. Bunları yemekten kaçının ve olanak varsa, canınızın çekmemesi için, ailenizin öbür üyelerine de bu tür yiyecekler hazırlamayın.
Sabah gözünüzü açar açmaz ilk hissettiğiniz şey bulantıysa yatağınızın, yanı başında bir bardak süt ya da meyve suyu ile bir-iki bisküvi ya da bir dilim kızarmış ekmek dilimi bulundurup, uyanır uyanmaz, yatağınızdan kalkmadan bunları yiyin: Böylece kan şeker düzeyiniz yükselecektir.
Bulantılarınız ne kadar şiddetli, rahatsı edici olsa da, ruhsal durumunuzu etkilemelerine fırsat vermeyin. Sürekli midenizin altüst olduğunu ve bulandığını hissetmek kuşkusu2 hoş bir şey değildir; ama unutmayın ki, bunlar bir süre sonra geçecek ve hamileliğiniz yeniden normale dönecek, sonra da çok istediğiniz bebeğiniz dünyaya gelecek ve ilk aylardaki bu sıkıntıların anısı bile kalmayacaktır. En önemli şey, bulantı ve kusmaların sizi canınızdan bezdirmesine, gereksiz bir stres durumu yaratmasına olanak vermemenizdir: Biraz dişinizi sıkın ve bunları, bedeninizdeki olağanüstü değişikliklerin bir parçası olarak kabul etmeye çalışın.
Eylem planı
Gündüzleri belirli aralıklarla dinlenin. Çalışıyorsanız, çalışma arkadaşlarınızla bu konuda konuşun.
Dar giysiler giymekten kaçının.
Bulantıyı bastırmak için yanınızda grissini, yoğurt, çiğ sebze gibi atıştırılacak bir şeyler bulundurun.
Doktorunuz gerekli görmedikçe, hiçbir ilaç almayın.
Dikkat
Gerek katı yağlı, gerek sıvı yağ Sı yiyeceklerden elden geldiğince sakının.
Karbonhidratlar bulantıya iyi gelirler: Pirinç, patates, kepek ekmeği ve çiğ sebzeler yiyin.
Mide gazı, bir sorun olabilir: Taze yiyeceklerle basit bir yemek rejimi uygulayın.,
Sigara dumanından ve alkolden sakının.
Uyarı ve öneriler
Duygusal gerilim, durumu daha da beter kılabilir. Meditasyon gibi bazı gevşeme teknikleri, bu konuda yardımcı olabilir. Ayrıca, sinirlendirici, gerginlik yaratacak her türlü durumdan kaçının.
Aklınızı elden geldiğince başka şeylerle meşgul edin. Kafanızı bulantılara takmanız, onları daha da şiddetle farketmenizden başka şeye yaramaz.
Hamilelik dönemlerinde aynı sıkıntıları çekmiş arkadaşlarınızla, yakınlarımda, komşularınızla konuşmanız, sandığınız kadar uzun sürmeyeceklerini öğrenerek içinizin rahatlamasını sağlayabilir.
Yeterince dinlenmeye dikkat edin: Yorgunluğun hamilelik bulantılarını artırdığı kesindir. Etkinliklerinizi azaltarak, aşırı yorulmaktan kaçının ve olanak varsa, gündüzleri, kısa şekerlemeler yapabilecek biçimde zamanınızı planlayın. Geceleri uykunuzu iyice almaya dikkat edin.
Bir günlük tutarak bulantı nöbetlerinizin başlama saatlerini not etmek günlük sıkıntılarınızın ne zaman başlayacaklarını önceden kestirmenize yardım edecektir.
Doktorunuzun yardımı
Kan dolaşımınızda, dolayısıyla da bebeğinizin kan dolaşımında pek çok kimyasal madde bulunduğundan, hamilelik bulantı ve kusmalarını önlemek ya da hafifletmek konusunda doktorların ellerinden pek az şey gelir. Doktorunuza sormadan, eczanelerden reçetesiz satılan hiçbir ilacı satın almayın. Çok fazla bulantı hissediyorsanız, doktorunuza antiasitleri (mide asidini azaltan ilaçlar) kullanıp kullanamayacağınızı sorun; bunların yaran olabilir.
Şiddetli kusma
Günde birkaç kez kusuyorsanız ve hiçbir yiyeceği mideniz kabul etmiyorsa, doktorunuz size hamileliğin ilk birkaç ayında zararsız olan kusmayı önleyici ilaçlar yazabilir. Bu ilaçlar, kusma refleksi sinir etkinlikleri tarafından uyarılırken, beyinde kusma alıcılarının işlevini engelleyerek etki yaparlar.
Bu tür tedaviye yalnızca durumunuzun çok kötüleşmesi ve uzaması durumunda başvurulur. Hamile bir kadının sürekli kusması ve hiçbir şeyi sindirememesi çok ender bir durumdur: 1 000 kadından yalnızca yaklaşık 3'ü böyle etkilenir. Tedavisi genellikle hastaneye yatırılarak, yitirilen sıvı ve elektrolitlerin yeniden verilmesine (serum) dayanır. Bu çok ender ağır durumlarda bile, bebeğin olaydan etkilenmesine çok ender rastlanır.
Çareler
Bitki çayları içmek.
İçinizde tiksinti uyandırıcı yiyeceklerden ve kokulardan uzak durmak.
Yatağınızın yanında, sabah kalkar kalkmaz atıştıracağınız bir şeyler bulundurmak.
Gereksiz tartışmalardan, sıkıcı ortamlardan kaçınmak.
Çok sigara içilen, dumanlı yerlerde bulunmamak.
0 yorum :